พระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมือง -- ศาสนสถาน และสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ -- การเมืองการปกครอง -- บุคคลที่น่ายกย่อง -- บุคคลผู้น่าหวั่นเกรง -- บ้านเมืองและถิ่นที่อยู่อาศัย -- แผ่นดินแห่งเสรีภาพ -- ภาษาในดินแดนสยาม -- วิถีชีวิตผู้คน -- ชีวิตความเป็นอยู่ -- ราชอาณาจักรสยามอันเรืองรอง -- เหตุการณ์อันน่ามหัศจรรย์ -- โรคระบาดทำลายล้าง -- "ความเชื่อ" กับความแปลกในสายตาต่างชาติ

หนังสือเล่มนี้ร้อยเรียงเรื่องราวต่าง ๆ จากบันทึกทางประวัติศาสตร์ พงศาวดาร ตำนานปรัมปรา และคำบอกเล่าที่สืบต่อกันมา แต่จะเป็นเรื่องจริงหรือไม่นั้นไม่อาจรู้ได้ บางเรื่องราวเกิดจากความเชื่อความศรัทธา ซึ่งเราไม่อาจดูถูกดูแคลนได้ เนื้อหาในหนังสือเล่มนี้อาจไม่ตรงกับความจริงหรือผิดเพี้ยน เมื่อเทียบเคียงกับอีกหลักฐานหนึ่ง ด้วยประวัติศาสตร์เป็นเรื่องยากจะสรุปได้ว่าแท้จริงแล้วเกิดอะไรขึ้นกันแน่ แต่ถ้ามองด้วยข้อมูลหลักฐานและเหตุผลต่าง ๆ ก็จะเกิดแง่มุมต่าง ๆ ซึ่งพอจะทำให้เราฉุกคิดและปรับมุมมองบางประการขึ้นมา บางเหตุการณ์และเรื่องราวต่าง ๆ ที่นำเสนอในหนังสือเล่มนี้ คนยุคปัจจุบันอาจจะคิดว่าแปลกหรือพิลึกพิลั่น ในทางเดียวกันเหตุการณ์หรือเรื่องราวในปัจจุบัน อาจดูแปลกและน่าฉงนตามความคิดของคนในอนาคตก็เป็นได้